Regały sklepów uginają się pod ciężarem “żywności bezglutenowej”, wciąż słyszymy o wspaniałym “odrodzeniu” osób, które zdecydowały się zrezygnować z pszennych produktów…O co chodzi z tym glutenem? Czy to kolejna moda? Czy może faktycznie trujemy się codziennie zupełnie nieświadomie spożywając białko?

Bo GLUTEN to nic innego jak właśnie agresywna odmiana białka, znajdująca się w zbożach jak: pszenica, żyto, jęczmień.  Dieta pozbawiona produktów zawierających gluten jest przeznaczona przede wszystkim dla osób chorych na celiakię. Jest to choroba tzw. autoimmunologiczna (organizm zaczyna atakować sam siebie). W celiakii – gluten powoduje zanik kosmków jelitowych, co pogarsza trawienie i wchłanianie pokarmów. Wówczas jesteśmy skazani na dietę bezglutenową do końca życia. Często dietę bezglutenową stosuje się jako wspomaganie leczenia innych chorób autoimmunologicznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Hashimoto), gdyż wycisza ona układ odpornościowy, który w takich chorobach atakuje własny organizm. Gluten wyklucza się również na diecie eliminacyjnej stosowanej w alergii typu III (tzw. nietolerancje pokarmowe), ale jest ona tymczasowa (zazwyczaj kilka miesięcy).

Jeśli więc występują u Ciebie takie dolegliwości jak:

  • wypryski
  • biegunka/zaparcie
  • niedobór składników odżywczych
  • przewlekłe zmęczenie
  • bóle mięśni
  • zespół jelita drazliwego
  • wzdęcia tzw. “pszeniczy brzuch”

…to warto a nawet należy sprawdzić czy oby nie cierpimy na nadwrażliwość na gluten.

JAK TO ZROBIĆ?

  1. Przede wszystkim należy sprawdzić stężenie we krwi przeciwciał wytwarzanych w reakcji na gluten (wizyta u GASTROLOGA)
  2. Kolejnym krokiem jest wykonanie gastroskopii i biopsji, w celu sprawdzenia zmian w jelitach
  3. W przypadku potwierdzenia naszych przypuszczeń, istnieje tylko jeden lek – kategoryczna eliminacja glutenu z diety!

…Życie bez glutenu wcale nie jest łatwe, nie jest też tanie. Zamiast mąki pszennej używa się kukurydzianej, ryżowej, gryczanej (lub innych bezglutenowych). Jeśli makaron, to tylko ryżowy lub z innych zbóż bez glutenu. Wszystkie ciasta muszą być zrobione mąk bezglutenowych. Zamiast płatków musli zalecane są płatki jaglane, gryczane, ziarna amarantusa i wiele innych. Produktów zastępczych jest sporo i są one dostępne w większości supermarketów, ale niestety są one często 2-3 razy droższe od ich glutenowych wersji. Sosy, dressingi najlepiej przygotowywać samemu, gdyż te w sklepach najczęściej zawierają pszenne zagęstniki. Duża część przetworów mięsnych może posiadać skrobię pszenną, a więc wędliny też lepiej robić samemu.

Co jest zakazane na diecie bezglutenowej?

  • Przede wszystkim zboża takie jak: pszenica, żyto, jęczmień i owies (choć sam owies nie zawiera glutenu, może być zanieczyszczony przez inne zboża podczas przemiału). I tu mała dygresja, że na rynku jest dostępny owies bio, oznaczony symbolem przekreślonego kłosa, który nie zawiera glutenu. Taki symbol znajduje się na produktach, które na pewno nie zawierają glutenu i są odpowiednie dla osób z celiakią.
  • Zabronione są również przetwory z owych zbóż, czyli makarony, chleb, ciasta, ciasteczka, płatki zbożowe, niektóre kasze. Niestety, gluten ukryty jest w wielu produktach, a zatem osoby z celiakią muszą zawsze czytać etykiety produktów, a najlepiej przygotowywać je samodzielnie, w domu.
  • Produkty zawierające skrobię pszenną, skrobię modyfikowaną, słód jęczmienny, białka zbóż, kaszę mannę, otręby są źródłem glutenu. Okazuje się wówczas, że nie możemy jeść ulubionego pasztetu, wędliny, jogurtu owocowego czy pić kawy inki bo zawiera glutenowe dodatki.

Brzmi mało zachęcająco? Dodam fakt, który przekona większość z Was – dieta bezglutenowa nie jest dietą odchudzającą!!! To nieprawda, że od glutenu można przytyć. Zdrowy człowiek tyje od nadmiaru kalorii, nieważne czy pochodzą z chleba, z serów, mięsa czy słodyczy. Nie warto wprowadzać diety bezglutenowej bez powodu, a jedynie jako zalecenie lekarza lub dietetyka. To samo dotyczy żywienia dzieci – jeśli są zdrowe, ich układ odpornościowy nie rozpoznaje glutenu jako wroga, nie ma potrzeby wprowadzać im tak dużych ograniczeń jak eliminacja glutenu.

Osobiście odetchnęłam…Życie bez glutenu nie jest przeznaczeniem każdego! Co prawda, parę lat temu ogłoszono wyniki badań mówiące o tym, że większość ludzi go nie toleruje. Wtedy wiele osób poszło za tym, jak za modą, porzucając produkty glutenowe „na wszelki wypadek”. Jednak badania te udoskonalono i powtórzono, a wyniki nie potwierdziły głoszonej tezy. Jeśli nie masz celiakii lub innych wskazań do diety bezglutenowej ciesz się smakiem pełnoziarnistego chleba, mąki, kasz czy makaronów.

Zbożowe produkty bezglutenowe są zazwyczaj smaczne i zawierają dużo witamin, minerałów i błonnika. I każdy może je stosować dla urozmaicenia codziennej diety. Warto jednak pamiętać, że pełnoziarniste produkty „glutenowe” również są źródłem potrzebnych nam składników.

Tym samym zabieram się do przyrządzania weekendowych przysmaków. Życie bez ograniczeń na prawdę jest wspaniałe! Zwłaszcza jeśli jednocześnie spalasz swoje “słabości” na treningach, które właśnie zaczęłam!!;)

gluten

 

 

*Artykuł powstał w ramach współpracy z Dieteteyk Natalią Bobowik